Disability
A A A
Contrast

Przez sztukę do samodzielności - współtwórcy kultury

ORKIESTRA VITA ACTIVA

   Członkami zespołu są wyłącznie osoby dorosłe (pełnoletnie). Większość to osoby z różnymi niepełnosprawnościami, w tym z niepełnosprawnością intelektualną. W Orkiestrze grają też rodzice osób z niepełnosprawnością, wolontariusze. W niektórych koncertach razem z OVA występują zawodowi artyści. Orkiestra ma w swym dorobku 288 koncertów w Polsce i za granicą. Prezentowała muzykę w 63 miastach. Stały skład Orkiestry to 35 osób. Od powstania zespołu w 1995 roku w Orkiestrze grało ponad 90 wykonawców.

Założycielką ORKIESTRY VITA ACTIVA  dyrygentką i kierownikiem artystycznym jest

Mirosława Lipińska

od 2017 roku II dyrygentem jest

Robert Bracki

współpraca merytoryczna i organizacyjna 

Ryszard Popowski

   Orkiestra wykonuje muzykę z różnych epok i o różnorodnej stylistyce, od barokowej do współczesnej muzyki sonorystycznej. Oryginalne aranżacje na instrumenty perkusyjne (których autorką jest Mirosława Lipińska i Robert Bracki) oraz ekspresyjne wykonanie utworów, składają się na niezapomniane przeżycie artystyczne jakim jest koncert OVA.  Opinię słuchaczy wyrażają liczne wpisy w kronice zespołu, kilka z tych wpisów zamieściliśmy na naszej stronie.


ZNACZENIE SPOŁECZNE

  Orkiestra powstała z inicjatywy ówczesnej dyrektor ośrodka PSOUU Haliny Szymańskiej. W 1995 roku była to precedensowa, pionierska forma aktywizacji osób dorosłych z niepełnosprawnością intelektualną. Współcześnie Orkiestra jest jedną z placówek Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną  – Koło w Gdańsku. PSONI to stowarzyszenie założone przez rodziców osób z niepełnosprawnością intelektualną 60 lat temu. 

   Działalność ORKIESTRY VITA ACTIVA jest dla jej członków formą nieustającej edukacji i zarazem spełnieniem dorosłości w działaniach społecznie ważnych, znajdujących uznanie i szacunek. Udział w działalności zespołu sprzyja odkrywaniu nowych obszarów aktywności, w których kształtują się lub usprawniają nowe umiejętności. Próbom i koncertom towarzyszą liczne zadania pozamuzyczne, którym członkowie orkiestry muszą podołać, o ile to tylko możliwe, o własnych siłach.

Istotę działalności Orkiestry Vita Activa wyraża motto: przez sztukę do samodzielności. 

   Poza celami artystycznymi i osobowymi celem działalności Orkiestry jest integracja środowiska osób wychowujących dzieci z niepełnosprawnością intelektualną. Kształtowanie poprzez występy opinii społecznej, upowszechnianie postawy otwarcia na problemy rodzin, których członkami są osoby z niepełnosprawnością oraz pełnego rozumienia potrzeb osób z niepełnosprawnością intelektualną.

  Jednym z celów działalności OVA jest praktyczna realizacja postanowień Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnością, a szczególnie artykułu 30 tej konwencji. Artykuł ten określa prawa dotyczące dostępu do kultury sportu i rekreacji. Przez działalność Orkiestry osoby z niepełnosprawnościami stały się współtwórcami współczesnej kultury muzycznej we własnym i w otwartym środowisku, w zasięgu lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim.


NOMINACJE, WYRÓŻNIENIA, NAGRODY, MEDALE

Nagroda Ministra Edukacji II st. – Mirosława Lipińska.

***

Medal Senatu –Dobro Rzeczypospolitej najwyższym prawem 1493 – 1883.

„W uznaniu za całokształt dokonań i stworzenie wyjątkowej wspólnoty.” Senator Antoni Szymański – Warszawa 20.01.2007.

***

Medal Rady Miasta Gdańska Medal Księcia Mściwoja II

„Za wybitne realizowanie programu aktywacji życiowej przez muzykę osób niepełnosprawnych.”

2005

laureaci medalu

***

Nominacja do nagrody Pierścień Mędrców Betlejemskich – Poznań 2005.

Ogólnopolska nagroda artystyczna przyznawana od 2002 przez Duszpasterstwo Środowisk Twórczych Archidecezji Poznańskiej artystom, których dzieła niosą w sobie wartości chrześcijańskie.

***

Medal „Fideliter et constanter” – „Wiernie i wytrwale”

„W uznaniu szczególnych zasług za wieloletnią wytrwałą i wierną pracę dla dobra osób niepełnosprawnych intelektualnie.”

Zarząd Główny PSONI – Warszawa

Mirosława Lipińska 2003, Ryszard Popowski – 2011.

***

Nominacja do Nagrody Splendor Gedanensis – 2011.

Mirosława Lipińska-Popowska, Ryszard Popowski współtwórcy i prowadzący Orkiestrę Vita Activa oraz za program Europejskie Centrum Edukacji Muzycznej Osób Niepełnosprawnych ECEKON.

***

Medal Prezydenta Miasta Gdańska

Mirosława Lipińska 2013,  Ryszard Popowski  – 2013.

***

Nagroda DIGNITAS PSONI – Koło w Gdańsku  – Mirosława Lipińska – 2016.

***

Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w kategorii Przedsiębiorczość Społeczna – Mirosława Lipińska – 2016.

***

II miejsce w plebiscycie czytelników Dziennika Bałtyckiego w kategorii Przedsiębiorczość Społeczna – Mirosława Lipińska i Ryszard Popowski, Gdańsk 2017.

***

Orkiestra Vita Activa wpisana do bazy danych polskiej kultury muzycznej POLMIC w kategorii Orkiestry – 2017.

***

Nominacja do nagrody Prezydenta Rzeczypospolitej Andrzeja Dudy – Dla dobra wspólnego. Warszawa 2022.

***

ZŁOTY KRZYŻ ZASŁUGI

    Za zasługi w działalności na rzecz osób niepełnosprawnych i potrzebujących pomocy – Pani Mirosława Lipińska-Popowska.

 Warszawa – 2022.

 

 


ŚRODKI ARTYSTYCZNE

   Orkiestra gra na instrumentach perkusyjnych melodycznych i niemelodycznych. Grupę instrumentów melodycznych stanowią: grupa dzwonków (sopranowe, altowe), grupa metalofonów (altowe, basowe), grupa ksylofonów (sopranowe, altowe, basowe), oraz sztabki kontrabasowe.

   Dopełnienie brzmienia dają kotły orkiestrowe. Orkiestra używa około 50 instrumentów niemelodycznych: różnej wielkości bębny, talerze, różne odmiany instrumentów kolorystycznych (guiro, kabasa, tempelbloki, china bars, crotale, klawesy, i wiele innych) często egzotycznego pochodzenia.

   Instrumentarium perkusyjne dopełniane jest instrumentami klasycznymi: używane są kontrabasy, trąbki, sakshorny, tuba, harfa. Rozpiętość brzmienia porównywalna jest do skali orkiestry symfonicznej a dynamika brzmienia i możliwość jej znacznego różnicowania, pozwala grać w stosunkowo dużych salach koncertowych, z zachowaniem cech interpretacyjnych wykonywanych utworów. W latach 2017 – 2021 Orkiestra sukcesywnie wymieniała instrumenty orffowskie (edukacyjne), które umożliwiły powstanie zespołu, na instrumenty profesjonalne. Ostatnio w składzie zespołu pojawiły się profesjonalne kotły koncertowe, ksylofony, dzwonki koncertowe, wibrafony i marimba.


DOROBEK ARTYSTYCZNY

    Na dorobek artystyczny Orkiestry składają się dwa programy koncertowe: uniwersalny i świąteczny – zimowy. Razem ponad dwie godziny muzyki. Na repertuar składają się utwory ze światowej literatury muzycznej od baroku po współczesność.

Repertuar Orkiestry Vita Activa

Leroy Anderson – The Typewriter (od 2022)

Ludwig van Beethoven – Finał z IX Symfonii (fragment)

Leonard Bernstein – America z musicalu West Side Story

Fryderyk Chopin – Preludium A-dur

Fryderyk Chopin – Preludium c-moll

Fryderyk  Chopin – Preludium e-moll

Fryderyk Chopin – Walc a-moll, op. 34, nr. 2. (fragment)

Fryderyk Chopin Ballada F-dur, op. 38 (fragment)

Piotr Czajkowski – Taniec wieszczki cukrowej 

Piotr Czajkowski – Marsz ołowianych żołnierzyków

Kaspar Foerster – Sonata (Andante, Allegro, Andante)

Edward Grieg – W grocie króla gór (In the cave, the king of the mountains)

Edward Grieg – Poranek (Morning)

Georg Friedrich Haendel – Passacaglia

Scot Joplin – Ragtime The Entertainer

John Kander – New York, New York

Astor Piazolla – Oblivion

Igor Riechin – Trzej muszkieterowie (The Three Musketeers)

Igor Riechin – Karawana Schecherezady (The caravan Schecherezada)

Gerald Schwertberger – Wooing

Johann Strauss – Polka pizzicato (Pizzicato polka)

Johann Strauss – Marsz Radeckiego

Johann Strauss (syn) – Nad pięknym modrym Dunajem

Johann Straus (syn) – Annen Polka

melodia ukraińska – Szczedrik

Mike Wilsh muz., Pierre Delance sł. – Champs de Elysees

Quincy Jones  – Soul Bossa Nova 

Sergiusz Prokofiew – Marsz z opery Miłość do trzech pomarańczy

Jaques Offenbach – Barkarola z opery Opowieści Hoffmana 

Antonio Vivaldii – część Zima z Koncertu 4 pory roku

http://Zima

Hymn Polski

oraz muzyka świąteczna (kolędy, standardy – 15 utworów)

Utwory poza repertuarem

Vincente Gomez – Romans

Luisa Walker – Pocztylion

Jan Sebastian Bach – Menuet

melodia francuska – Skowronek

melodia hiszpańska (Espagniol folk song) – El vito

Piere Cubasch – Dzwony

Thor Gumensohn – Gejsza

Ludwig van Beethoven – Marsz turecki (Turkish March)


UPOWSZECHNIENIE DOŚWIADCZEŃ

   Na podstawie doświadczeń z działalności OVA powstał ośrodek edukacji kulturalnej na osnowie muzycznej Europejskie Centrum Edukacji Kulturalnej Osób z Niepełnosprawnościami – ECEKON. W ośrodku dzieci, młodzież i osoby dorosłe z niepełnosprawnościami, przygotowują się do czynnego uczestnictwa w amatorskim ruchu muzycznym, w tym do działalności w Orkiestrze Vita Activa. Więcej informacji o ośrodku zamieszczono na stronie  www.ecekon.pl

   Przy współpracy Orkiestry powstały zespoły muzyczne z udziałem osób z niepełnosprawnościami w Lidzbarku Warmińskim (Vita Vena), Chmielnie, Pasewalk (Widerhoolen).